بررسی خواص آنتی اکسیدانی گیاه اکلیل کوهی rosmarinus officinalis در کشت بافت

اکلیل کوهی، گیاهی متعلق به خانواده نعناعیان است. اکلیل کوهی منبع غنی ای از آنتی اکسیدان های طبیعی است ، فعالیت آنتی اکسیدانی اکلیل کوهی اساساً به عهده ترکیبات فنلی موجود در آن است. ترکیبات فنلی اکلیل کوهی به سه گروه اصلی تقسیم می شود : 1- دی ترپن های فنلی دارای ساختار آبیتیک اسید ( مثل کارنوسیک اسید )، 2- فلاونوئید ها و3- اسید های فنلی (مثل رزمارینیک اسید). اگر به روش کشت بافت بتوان این ترکیبات را تولید کرد ، یک منبع دائمی از این ترکیبات وجود خواهد داشت. در این مطالعه کشت بافت ، کشت تعلیقی ، رویان زایی بدنی غیر مستقیم، میزان ترکیبات فنلی ، فعالیت آنتی اکسیدانی ( سنجش با دو روش ، آزمون dpph•و بتاکاروتن - لینولئیک اسید) و میزان رزمارینیک اسید (با روش های hplc و اسپکتروفتومتری) کالوس های ساقه ای اکلیل کوهی مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور کال زایی گیاه اکلیل کوهی از دو سری تیمار هورمونی [( naa و kn) ، ( 2,4-d وkn )] در محیط کشت ms استفاده شد. کالوس های حاصل از تیمارهای هورمونی naa و kn نسبت به کالوس های رشد کرده در محیط ms حاوی 2,4-d و kn وزن تر کمتر ، ترکیبات فنلی بیشتر ، میزان رزمارینیک اسید بیشتر و فعالیت آنتی اکسیدانی بالاتری را نشان دادند و رویان زا بودند. محیط کشت n11 (mg/l kn 25/0 و mg/l 2,4-d25/0) بهترین محیط برای القا کالوس بود و کالوس های حاصل از این محیط بیشترین میزان وزن تر را دارا بودند(gr 23/15 ). تیمار هورمونی8n (mg/l naa2 و mg/l kn5/1) ، بیشترین مقدار ترکیبات فنلی (g gae g / fwµ 14/89) ، رزمارینیک اسید ( mg ra /g fw051/0 در روش سنجش اسپکتروفتومتری و mg ra / g fw 83/0 در روش سنجش hplc ) و بالاترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی (g.ml-1µ 36 = 50 icدر آزمونdpph• و % 02/66 raa= درآزمون بتاکاروتن- لینولئیک اسید) را نشان داد، همچنین کالوس های حاصل از تیمار هورمونی 8n ترکیبات فنلی بیشتر ، میزان رزمارینیک اسید بیشتر و فعالیت آنتی اکسیدانی بالاتری را نسبت به جداکشت های ساقه ای مولد کالوس ها نشان دادند.